راه های گرفتن شناسنامه برای فرزند خوانده

_{^{پاسخ – چطور می شود برای فرزند خوانده شناسنامه گرفت ؟}}

• فرزند خواندگی و سرپرستی از کودکان و نوجوانان بی سرپرست سابقه طولانی در تاریخ کشور ایران دارد و وضعیت حقوقی این افراد یکسان نبوده و سیر تحولی در این رابطه مشاهده شده است. 
• باید به این نکته توجه داشت از آنجایی که طبق اصل 4 قانون اساسی تمام قوانین و مقررات کشور می بایست بر پایه اسلام و شرع باشند، در این خصوص نیز وضعیت حقوقی کودکان و نوجوانان بی سرپرست که به فرزند خواندگی گرفته شده اند نیز از این امر مستثنی نمی باشد لذا باید به نگاه حقوق اسلام در رابطه با فرزند خواندگی توجه نمود. 
• فزرند خواندگی از نگاه حقوق اسلامی به طور کامل مورد قبول نمی باشد چرا که این مفهوم بدست می آید که نسب می بایست از طریق ولادت مشروع ایجاد گردد و قوانین ما نیز از جمله ماده 861 قانون مدنی که دراین ماده به عدم ارث بردن فرزند خوانده از سرپرست اشاره شده است، حاکی از این موضوع می باشد ولی باید توجه داشت،که قانونگذار برای جلوگیری از تضییع حقوق کودکان و نوچوانان بی سرپرست یا بد سرپرست به تصویب قانون(لایحه) حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست پرداخت و شرایط و ضوابط و شرایطی را برای سرپرستی از افراد فوق الذکر شناسایی کرده است. این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.
• با بررسی ماده 1 قانون یاد شده به این نکته پی می بریم که مهم ترین هدفی که قانونگذار برای شناسایی و به رسمیت شناختن رابطه فرزندخواندگی دنبال می کند، تامین و برآورده شدن نیاز های مادی و معنوی این دسته از افراد می باشد. 
• همچنین مواد 3 و 4 این قانون شرایطی را در نظر گرفته که اتباع ایرانی مقیم ایران از طریق حکم دادگاه صالح و افراد ایرانی مقیم خارج ایران از طریق سفارت یا دفتر حفاظت از منافع ایران بتوانند سرپرست قانونی این دسته از کودکان و نوجوانان شوند.
• در ماده 6 قانون نام برده شده نیز  دارا بودن شرایطی از جمله عدم حجر، تمکن مالی، صلاحیت اخلاقی، عدم اعتیاد و ... را برای سرپرستان در نظر گرفته است.
• با توجه و بررسی موارد ذکر شده در بالا این سوال و نکته پیش می آید که آیا سرپرستان قانونی می توانند برای فرزند خوانده خویش شناسنامه بگیرند و اگر این امکان وجود دارد، راه قانونی آن چیست؟
• شناسنامه یک سند هویتی محسوب می شود که صادر کننده آن اداره ثبت احوال می باشد و افراد جامعه برای بهره مندی از خدمات اجتماعی و اداری به آن نیاز دارند و کودکان و نوجوانانی که به سرپرستی گرفته شده اند نیز از این قضیه مستثنی نمی باشند.
• با بررسی ماده 22 قانون(لایحه) حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست قانون گذار به بحث شناسنامه و نحوه صدور آن برای این دسته از کوکان و نوجوانان پرداخته است. در این ماده گفته شده است پس از صدور حکم قطعی سرپرستی، مفاد حکم هم به اداره ثبت احوال و هم به اداره بهزیستی ابلاغ می گردد.
• در ادامه ماده، قانونگذار تکلیفی را بر عهده اداره ثبت احوال گذاشته است و این اداره مکلف می باشد که نام و نام خانوادگی کودک یا نوجوان به سرپرستی گرفته شده و همچنین مفاد حکم قطعی سرپرستی را در شناسنامه سرپرست یا سرپرستان درج کند و مهم تر از آن شناسنامه جدیدی برای این دسته از کودک و نوجوانان صادر کند اما نکته مهمی که وجود دارد این است که علاوه بر نوشتن نام و نام خانوادگی سرپرست در قسمت والدین، اداره می بایست نام والدین واقعی کودک و نوجوان و همچنین مفاد حکم قطعی سرپرستی را در قسمت توضیحات شناسنامه درج کند و همینطور هویت و نسب واقعی کودک و نوجوان به سرپرستی گرفته شده را در پرونده مخصوص خود حفظ نماید.
• در خصوص پاسخ به این سوال باید گفت که شما برای این کار نیاز به حکم قطعی سرپرستی که از دادگاه صالح صادر شده باشد دارید و در صورت وجود چنین حکمی، اداره ثبت احوال مکلف است که تخت شرایطی که در مطالب فوق گفته شد برای فرزند خوانده شما شناسنامه صادر کند همچنین برای روند دقیق این امر بهتر است با یک وکیل خوب دادگستری مشاوره نمایید.

این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.

_{^{مواد قانونی قابل استناد - فرزندخواندگی و اصلاح شناسنامه}}

بند 9 اصل 3 قانون اساسی

 رفع تبعیضات‏ ناروا و ایجاد امکانات‏ عادلانه‏ برای‏ همه‏، در تمام‏ زمینه‏ های‏ مادی‏ و معنوی‏.

اصل 4 قانون اساسی

 ‎‎‎‎‎کلیه‏ قوانین‏ و مقررات‏ مدنی‏، جزایی‏، مالی‏، اقتصادی‏، اداری‏، فرهنگی‏، نظامی‏، سیاسی‏ و غیر اینها باید بر اساس‏ موازین‏ اسلامی‏ باشد. این‏ اصل‏ بر اطلاق‏ یا عموم‏ همه‏ اصول‏ قانون‏ اساسی‏ و قوانین‏ و مقررات‏ دیگر حاکم‏ است‏ و تشخیص‏ این‏ امر بر عهده‏ فقهای شورای‏ نگهبان‏ است‏.

اصل 10 قانون اساسی از آنجا که‏ خانواده‏ واحد بنیادی‏ جامعه‏ اسلامی‏ است‏، همه‏ قوانین‏ و مقررات‏ و برنامه‏ریزیهای‏ مربوط باید در جهت‏ آسان‏ کردن‏ تشکیل‏ خانواده‏، پاسداری‏ از قداست‏ آن‏ و استواری‏ روابط خانوادگی‏ بر پایه‏ حقوق‏ و اخلاق‏ اسلامی‏ باشد.

ماده 861 قانون مدنی

 موجب ارث دو امر است: نسب و سبب.

ماده 53 حمایت از خانواده 

هرکس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تادیه نفقه سایر اشخاص واجب ‌ النفقه امتناع کند به حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌شود. تعقیب کیفری منوط به شکایت شاکی خصوصی است و درصورت گذشت وی از شکایت در هر زمان تعقیب جزائی یا اجرای مجازات موقوف می‌شود.
تبصره ـ امتناع از پرداخت نفقه زوجه‌ای که به موجب قانون مجاز به عدم تمکین است و نیز نفقه فرزندان ناشی از تلقیح مصنوعی یا کودکان تحت سرپرستی مشمول مقررات این ماده است.

ماده 1 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست

 سرپرستی کودکان و نوجوانان فاقد سرپرست به منظور تأمین نیازهای مادی و معنوی آنان، با اذن مقام معظم رهبری و مطابق مقررات این قانون صورت می گیرد.

ماده 3 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست

 کلیه اتباع ایرانی مقیم ایران می توانند سرپرستی کودکان و نوجوانان مشمول این قانون را با رعایت مقررات مندرج در آن و با حکم دادگاه صالح برعهده گیرند.

ماده 4 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست

 ایرانیان مقیم خارج از کشور می توانند تقاضای سرپرستی خود را از طریق سفارتخانه یا دفاتر حفاظت از منافع جمهوری اسلامی ایران به سازمان تقدیم نمایند. سفارتخانه ها و یا دفاتر یاد شده موظفند در اجرای این قانون، با سازمان همکاری نمایند و سازمان موظف است با حکم دادگاه صالح به درخواست متقاضی رسیدگی نماید.

ماده 14 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست دادگاه در صورتی حکم سرپرستی صادر می نماید که درخواست کننده سرپرستی بخشـی از اموال یا حقوق خـود را به کودک یا نوجـوان تحت سرپرستی تملیک کند. تشخیص نوع و میزان مال یا حقوق مزبور با دادگاه است. در مواردی که دادگاه تشخیص دهد اخذ تضمین عینی از درخواست کننده ممکن یا به مصلحت نیست و سرپرستی کودک یا نوجوان ضرورت داشته باشد، دستور اخذ تعهد کتبی به تملیک بخشی از اموال یا حقوق در آینده را صادر و پس از قبول درخواست کننده و انجام دستور، حکم سرپرستی صادر می کند.

ماده 22 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست:

پس از صدور حکم قطعی سرپرستی، مفاد حکم از سوی دادگاه به اداره ثبت احوال و اداره بهزیستی مربوط ابلاغ می شود. اداره ثبت احوال مکلف است نام و نام خانوادگی کودک یا نوجوان تحت سرپرستی و همچنین مفاد حکم سرپرستی را در اسناد سجلی و شناسنامه سرپرست یا زوجین سرپرست وارد کند. همچنین اداره ثبت احوال مکلف است شناسنامه جدیدی برای کودک یا نوجوان تحت سرپرستی با درج نام و نام خانوادگی سرپرست یا زوجین سرپرست صادر و در قسمت توضیحات مفاد حکم سرپرستی و نام و نام خانوادگی والدین واقعی وی را در صورت مشخص بودن، قید نماید.

تبصره۱ـ اداره ثبت احوال مکلف است سوابق هویت و نسبت واقعی طفل را در پرونده وی حفظ نماید.

تبصره۲ـ کودک یا نوجوان تحت سرپرستی می تواند پس از رسیدن به سن هجده سالگی، صدور شناسنامه جدیدی را برای خود با درج نام والدین واقعی در صورت معلوم بودن، یا نام خانوادگی مورد نظر وی، در صورت معلوم نبودن نام والدین واقعی، از اداره ثبت احوال درخواست نماید.

این محتوا متعلق به سایت دفتر وکالت دادگران حامی ((dadgaran.com)) بوده و بهره برداری از آن بدون ذکر منبع ممنوع است.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما