ساعات کاری دفتر

9:00 تا 18:00

منو
ارسال سوال حقوقی و درخواست
آرشیو سوالات حقوقی از وکلای دادگران
تاریخ انتشار: یکشنبه 20 فروردین 1402

 آیا می توان معامله را بدلیل ندادن وجه یا عدم پیگیری خریدار باطل کرد ؟

با سلام و خسته نباشید حدود بیست سال پیش دوستی از تهران در روستایمان میهمان ما شد و از آنجا خیلی خوشش آمد و از زمین و قیمت های آن پرسید و اظهار علاقه فراوان به روستا، نهایتا من هم به رسم دوستی میزان هزار متر مربع زمین به ایشان واگذار و نوشتم بهای آن به مبلغ بیست میلیون تومان دریافت شد اما ایشان نه وجه را پرداخت کرد و نه در این بیست سال به سراغ زمین آمده چگونه میتوانم ابطال معامله و یا استرداد ثمن معامله را درخواست نمایم؟ ممنون از راهنمایی شما

 

امتیاز: Article Rating | تعداد بازدید: 140

 

پاسخ – امکان ابطال معامله بدلیل نپرداختن ثمن و عدم پیگیری خریدار

  • در عقد بیع ثمن با مبیع معامله می شود پس منطقی است همان گونه که بایع ملزم به تسلیم مبیع می شود مشتری نیز ملزم به پرداخت ثمن گردد؛ (بند ۴ ماده ۳۶۲) بنابراین فروشنده می‌تواند اجرای این تعهد را از دادگاه بخواهد.
  • در نظام حقوقی ایران تاخیر در پرداختن ثمن به بایع حق فسخ معامله را نمی دهد مگر در خیار تاخیر ثمن مطابق شرایط ماده 402 تا 409 قانون مدنی.
  • به موجب اصل اجباری بودن تعهدات متعهد نمی تواند از اجرای تعهد خویش سرباز زند و در صورت خودداری از اجرای تعهد مقامات صالحه به تقاضای متعهد له ، متعهد را مجبور به اجرای تعهد خواهند کرد که این اجبار صرفا در اختیار مقامات صالح و دادگاه حقوقی می باشد که با تنظیم دادخواست توسط متعهد له انجام خواهد شد.
  • فقط به دلیل نپرداختن مبلغ  نمی شود آن را فسخ کرد مگر اینکه شرط فسخی صراحتاً درج شده و در نظر گرفته شده باشد.
  • فسخ بدون اینکه در قرارداد پیش بینی شده باشد ممکن نیست.
  • شرط فسخ می تواند در قالب خیار تخلف از شرط یا خیار شرط باشد.
  • اگر صفت خاصی در مورد معامله یا عمل خاصی بر عهده طرف معامله شرط شده باشد نیز می توان در قالب خیار تخلف از شرط صفت یا فعل معامله را فسخ کرد.
  • جز این طرفین در قالب اقاله و تفاسخ نیز می توانند معامله را منحل نمایند.
  • در غیر صور فوق هر دو طرف باید به معامله ملتزم بوده و به سهم خود را تعهد عمل نمایند.

 

 

پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص ابطال معامله بدلیل ندادن ثمن و عدم پیگیری خریدار

♦  دقت داشته باشید که ثمن معامله پرداخت نشده است پس اگر خیار شرط یا شرط انحلال قهری معامله نیز نشده باشد طرفین ملزم به انجام تعهدات هستند یعنی شما باید الزام خریدار را از دادگاه بخواهید و در دادگاه محل وقوع مال غیر منقول أقامه دعوا کنید.
♦  در مورد خیار تاخیر ثمن هم باید کفت که با توجه به اینکه این خیار فوری نیست یعنی زمانی برای اعمال آن در نظر گرفته نشده است اصولاً در فرض سوال شما میشود آن را اعمال نمود مگر اینکه شما با مطالبه ثمن التزام و رضایت خود را به بیع و گذر این زمان اعلام نموده و از اعمال خیار انصراف داده باشید.در نتیجه اگر نمی خواهید معامله برقرار باشد با ارسال اظهارنامه و متعاقب ان طرح دادخواست و با استناد به ماده 402 قانون مدنی معامله را فسخ نمایید.

 

نکته - گروهی از حقوقدانان معتقدند تاخیر در اعمال خیار هر چند که خیار تاخیر ثمن فوری نیست دلیلی است بر التزام به عقد.به نظر ما عدم پرداخت مبلغ و عدم مطالبه مبیع در زمان طولانی از طرف خریدار نیز خود دلیل محکمی است بر عدم التزام خریدار و اینکه خود را مالک مورد معامله نمی داند.

نکته- حتی اگر از نگاه عرفی هم به این ماجرا نگاه کنیم با توجه به اینکه بهترین روش در تفسیر قراردادها مراجعه به عرف است؛ باید بپذیریم که عرف و عقلای جامعه هم در فرضی که مبیع در تصرف فروشنده است و خریدار بدون پرداخت ثمن در طول این سالیان مراجعه و ادعای مالکیتی نداشته به نظر می رسد که بقاء حق فسخ برای فروشنده منطقی است.

مستندات قانونی - ابطال معامله

ماده 362 قانون مدنی

آثار بيعي كه صحيحاً واقع شده باشد از قرار ذيل است: 

1)بمجرد وقوع بيع مشتري مالك مبيع و بايع مالك ثمن ميشود. 
2) عقد بيع بايع را ضامن درك مبيع و مشتري را ضامن درك ثمن قرار ميدهد. 
3)‌عقد بيع بايع را بتسليم مبيع ملزم مينمايد. 
4)‌عقد بيع مشتري را بتأديه ثمن ملزم ميكند.

ماده 376 قانون مدنی

در صورت تأخير در تسليم مبيع يا ثمن ممتنع اجبار بتسليم ميشود. 
ماده 377 قانون مدنی

هر يك از بايع و مشتري حق دارد از تسليم مبيع يا ثمن خودداري كند تا طرف ديگر حاضر بتسليم شود مگر اينكه مبيع يا ثمن ‌مؤجّل باشد در اين صورت هر كدام از مبيع يا ثمن كه حال باشد بايد تسليم شود. 

ماده 403 قانون مدنی

اگر بايع بنحوي از انحاء مطالبه ثمن نمايد و بقرائن معلوم گردد كه مقصود التزام به بيع بوده است خيار او ساقط خواهد شد.

 


پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما

 

راه های ارتباط، مشاوره و اعطای وکالت به وکیل متخصص امور قراردادها

ثبت امتیاز
نظرات
در حال حاضر هیچ نظری ثبت نشده است. شما می توانید اولین نفری باشید که نظر می دهید.
ارسال نظر جدید

Website

تصویر امنیتی
کد امنیتی را وارد نمایید:

سوالات خود را جستجو کنید
ارسال سوال حقوقی و درخواست

رزرو وقت مشاوره حقوقی با ما

در صورت تمایل به دریافت مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری و وکیل متخصص، جهت هماهنگی و رزرو وقت مشاوره حقوقی حضوری و مشاوره حقوقی تلفنی، کلیک کنید.