نحوه انتقال حق کسب و پیشه - سرقفلی

_{^{انتقال حق کسب و پیشه بدون داشتن حق انتقال به غير}}

انتقال غير قانونی حق کسب و پیشه یکی از مواردی است که این حق ساقط می شود. اشخاصی که بدون داشتن حق انتقال، حق کسب و پیشه ملک را انتقال دهند مرتکب تخلف شده اند و با طرح دعوا از طرف مالک، سقوط نصف حق کسب و پيشه آنها حتمی است. اضافه می شود که نصف ديگر حق کسب و پيشه به قيمت روز به مستاجر متخلف پرداخت خواهد شد.

_{^{انتقال مورد اجاره با داشتن حق انتقال}}

برای اينکه مالک حق کسب و پیشه حق انتقال به غير داشته باشد لازم است عبارت (حق انتقال به غير دارد) در سند به صراحت قيد شود. به عبارت ديگر مسکوت گذاشتن مساله انتقال، به معنی ممنوعيت از انتقال خواهد بود. در صورتی که در سند سرقفلی عبارتی مبنی بر انتقال قرارداد اجاره  قيد نشود، مالک حق کسب و پیشه حق انتقال را نخواهد داشت.

_{^{فروض امکان انتقال مورد اجاره توسط مستاجر محل کسب}}

1- مستاجر موضوع قانون سال 56 صراحتاً حق انتقال به غیر داشته باشد : در این صورت بدون هیچ گونه مانع و سقوط حق اراده طرفین در درج شرط حق انتقال مقدم است.

2- مستاجر موضوع قانون سال 76 حق انتقال به غیر ندارد ولی مالک در قبال دریافت وجهی رضایت می دهد : در این صورت مستاجر در کمترین زمان با پرداخت وجه مورد انتظار مالک رضایت و اجازه وی را برای انتقال مورد اجاره گرفته و عمل انتقال را انجام خواهد داد.

3- مستاجر موضوع قانون سال 56 حق انتقال به غیر ندارد و با مالک هم بر سر نحوه انتقال توافق ندارد : در این صورت تنها راه، اعمال حکم مندرج در ماده 19 قانون روابط موجر و مستاجر و در نتیجه گرفتن اجازه انتقال مورد اجاره از دادگاه است.

4- مستاجر موضوع قانون سال 76 صراحتاً در قرارداد حق انتقال مورد اجاره به غیر را دارد : در این فرض مستاجر اجازه دارد مورد اجاره را برای هر مدت و با دریافت حق سرقفلی یا بدون آن به غیر و به دفعات انتقال دهد.

5- قرارداد اجاره موضوع قانون سال 76 در مورد انتقال ساکت باشد : مطابق قانون مدنی و احکام کلی اجاره مستاجر حق انتقال به غیر را دارد.

6- مستاجر موضوع قانون سال 76 صراحتاً حق انتقال به غیر ندارد : در این فرض مستاجر فقط با گرفتن رضایت مالک امکان انتقال دارد و هیچ راه تعریف شده دیگری در این خصوص نیست.البته در این فرض مستاجر در صورت پایان مدت اجاره می تواند مبلغ سرقفلی خود را از موجر مطالبه نماید و در واقع سرقفلی را به خود موجر با دستور دادگاه بفروشد.