فرق و تفاوت های چک و سفته

^{عمده ترین تفاوت های چک با سفته}

• از دید مردم چک، پول نقد است که چندان هم غلط نیست و بیانگر این است که صدور چک در زمان پرداخت منوط به شرط خاصی نیست.در نتیجه به عنوان اولین تفاوت بین سفته و چک باید گفت چک وسیله پرداخت است و اصل بر حال بودن و به روز بودن آن است و به همین دلیل است که در فرم و صورت و ظاهر چک فقط یک تاریخ دیده می شود؛ تاریخ صدور و پرداخت یکی است اما سفته ضرورتاً وسیله تأمین اعتبار است و قطعاً صادرکننده آن قصد دارد بدهی و دین خود را در آینده پرداخت کند و از همین رو در سفته دو تاریخ وجود دارد؛ یکی تاریخ صدور یکی تاریخ اجرای تعهد.(اشاره به سطر 1 و 2 متن سفته که اولی تاریخ صدور است و دومی تاریخ پرداخت)
• در مورد سفته باید گفت لاشه سفته اصولا موید و نشان دهنده این است که صادر کننده سفته تعهدی به طرف مقابل داشته که تعهد خود را در قالب سفته به طرف مقابل ارائه نموده است تا در سر رسید معین به دارنده سفته پرداخت نماید.
• اگر سفته به بهترین شکل ممکن و به صورت صحیح انشا گردد، موید رسید طلب است و جنبه حقوقی دارد که با چک حقوقی نیز مشابهت دارد و بر علیه صادر کننده آن نمی توان شکایت کیفری طرح نمود و دارنده سفته در صورت عدم دریافت طلب در موعد سر رسید می تواند از صادر کننده سفته به محاکم حقوقی طرح دعوی حقوقی و دادخواست تقدیم نماید.به عبارت دیگر صدور سفته حتی در فرض برگشت یا واخواست آن (گواهی عدم پرداخت) اصلاً وجه کیفری ندارد.
• صدور سفته ذاتاً یک عمل تجاری محسوب می شود حتی اگر توسط غیر تاجر انجام شود و ممکن است کسی را بطور مستمر اقدام به تنزیل و صدور و دریافت سفته می کند در زمره تاجران درآورد ولی صدور چک ذاتاً عمل تجاری نیست و تنها اگر توسط تاجر انجام شود عمل تجاری محسوب می شود هر چند که در عمل با عدم تشکیل دادگاه های ویژه رسیدگی به دعاوی تجاری و نبود آیین دادرسی ویژه دعاوی تجاری خیلی بین این دو فرض اختلافی نییست جز اینکه کسی که شغل او ماملات مرتبط با سفته و تنزیل سفته ایت تاجر محسوب شده و ممکن است مشمول مقررات ورشکستگی گردد و نمی تواند از امکان درخواست اعسار استفاده کند.

​نکته : در مورد وجه سفته اگر واخواست شده باشد صادرکننده نمی تواند دادخواست اعسار بدهد اما در مورد عدم پرداخت یکجای وجه چک امکان تقدیم دادخواست اعسار وجود دارد.

• سفته ذاتاً 2 طرف دارد یکی صادر کننده و مدیون دومی دارنده و داین که البته ممکن است ثالث پرداخت وجه آن را ضمانت نماید ولی ضامن از طرفین اصلی سفته محسوب نمی شود بر خلاف چک که ضرورتا 3 طرف دارد اول صادر کننده دوم دارنده و سوم بانک محال علیه .
• دادگاه ها سفته واخواست نشده را به عنوان مستند سند می پذیرند ولی امکان استفاده دارنده از امتیازات اسناد تجاری را در این فرض مجاز نمی داند اما در رویه عملی به هیچ مجه امکان اقدام برای وصول وجه چک چه حقوقی چه کیفری و چه اجرایی برای چکی که برگشت نشده یا واخواست نشده وجود ندارد .(هر چند که به نظر نگارنده باید بشود که در مورد چک برگشت نخورده هم بدون امکان توصل به امتیازات اسناد تجاری شکایت حقوقی مطرح نمود).
• قانون گذار مهلت دادخواست سفته را 10 روز دانسته اما برای چک مهلت 15 روزه در نظر گرفته است .
• در خصوص سفته خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ واخواست محاسبه می شود اما در مورد چک از تاریخ مندرج در آن .
• پرداخت وجه سفته می تواند مبهم یا عندالمطالبه باشد در حالی که چک را فقط در زمان مشخص مندرج در ان می توان مطالبه کرد.

^{مطالب مرتبط با چک و سفته :}

1- تفاوت چک کیفری با چک حقوقی

2- معرفی بهترین راه های مطالبه وجه چک

3- سرقت چک و دفاع از اتهام مطالبه وجه چک

4- مطالبه وجه چک و توقیف اموال، رای و دادخواست