حق اولویت طلبکاران در دریافت طلب

_{^{انواع تقسیم بندی طلبکاران
طلبكاران با حق وثيقه}}

منظور از طلبكار با حق وثيقه، طلبكاری است که بابت طلب خود وثيقه ای گرفته است. در اين حالت بعد از فروش وثيقه، از محل فروش آن ابتدا طلب طلبكار با حق وثيقه پرداخت می شود و سپس مقدار باقيمانده بين طلبكاران دیگر تقسيم خواهد شد.

اگر مورد وثيقه کمتر از طلب شخص به فروش رسد تمام قيمت به طلبكار با حق وثيقه پرداخت می شود و طلبكار برای بقيه طلب خود داخل در طلبكاران عادی می شود.
سوال: در صورتی که طلبكار با حق وثيقه برای استيفای طلب خود به اداره ثبت رجوع نمايد آيا اداره ثبت صلاحيت فروش وثيقه را دارد يا اين كه اداره تصفيه بایستی اين کار را انجام دهد؟

پاسخ : رای ديوان عالی کشور اداره تصفيه را در مورد فروش اموال مورد وثيقه صالح می داند در حالی که شورای عالی ثبت مقررات تصفيه را با عمليات اجرایی اداره ثبت بدون تعارض دانسته است و معتقد است عمليات اجرایی را اداره ثبت به طرفيت مدير تصفیه انجام مي دهد.رای وحدت رويه ديوان عالی کشور با رای شورای عالی ثبت هماهنگی ندارد.

_{^{طلبكاران با حق تقدم (حق رجحان)}}

طلبكارانی که قانونگذار بنا بر مصالحی آن ها را به طلبكاران عادی برتری داده است.

طلبكاران با حق تقدم خود دارای طبقه بندی هستند و در هر طبقه درجات متفاوتی وجود دارد.
طبقه بندی طلبكاران با حق تقدم مطابق قانون اداره تسویه :

طبقه اول: 

الف- حقوق خدمه خانه برای مدت یک سال آخر قبل از توقف.

ب- حقوق خدمتگزاران بنگاه ورشكسته (تجارتخانه) براي مدت ٦ ماه قبل از توقف.

ج- دستمزد کارگرانی که روزانه يا هفتگی مزد می گيرند برای مدت ٣ ماه قبل از توقف.
طبقه دوم: طلب اشخاصی که مال آن ها به عنوان ولايت يا قيمومت تحت اداره ورشكسته بوده نسبت به ميزانی که ورشكسته از جهت ولايت يا قيمومت مديون شده است البته در صورتی که توقف در دوره قيمومت يا ولايت و يا در ظرف یک سال پس از انقضای آن اعلام شده باشد.
طبقه سوم: طلب پزشک و دارو فروش و مطالباتی که به مصرف مداوای تاجر ورشكسته و خانواده اش در ظرف سال قبل از توقف رسيده است.
طبقه چهارم :

١- نفقه زن مطابق ماده ١٢٠٦ قانون مدنی نفقه اقارب نسبت به ايام گذشته دين محسوب نمی شود.

٢- مهريه زن تا ميزان ده هزار ريال به شرط آن كه ازدواج اقلا پنج سال قبل از توقف واقع شده باشد و نسبت به مازاد جزء طلبكاران عادی قرار می گيرد.
نكته: علاوه بر مقررات خاص ورشکستگی در ساير قوانين و مقررات با مواردی مواجه می شويم که قانون، اشخاصی را در زمره طلبكارهای با حق تقدم تلقی کرده است.طبق ماده ٤٩ قانون تامين اجتماعی، مطالبات سازمان تامين اجتماعی ناشی از اجرای قانون تامين اجتماعی در عداد مطالبات ممتاز است.
سوال: اگر یکی از طلبكارهای تاجر ورشكسته، سازمان تامين اجتماعی باشد آيا می تواند به اين قانون استناد کند يا خير؟

پاسخ: طبق رای ديوان عالی کشور ممتاز تلقی شدن طلبكار یک امر استثنایی است و نمی توان آن را توسعه داد و فقط بايد موارد مصرح در قانون تجارت و قانون اداره تصفيه را مورد نظر قرار بدهيم.

_{^{طلبكاران عادی (غرما)}}

منظور از اصل تساوی حقوق طلبكارها اين است که به هر طلبكار به نسبت طلب او به ميزان تمام مطالبات پرداخت می شود.